Έρευνα: "Η σχέση των μαθητών του σχολείου μας με την παραδοσιακή μουσική"
Αντικείμενο της έρευνας
Η έρευνα αυτή η οποία διεξήχθη στο σχολείο μας αποτελεί δραστηριότητα του μαθήματος των ερευνητικών εργασιών του Λυκείου. Στόχος της είναι η αποτύπωση της σχέσης των μαθητών του σχολείου μας με την παραδοσιακή μουσική, της διάθεσης που υπάρχει απέναντι σε αυτή, αλλά και των γενικότερων τάσεων που επικρατούν (απόψεις κλπ.).
Ταυτότητα
Η συλλογή των πληροφοριών έγινε με τη χρήση ερωτηματολογίου ως επί το πλείστον κλειστών ερωτήσεων (κάθε ερώτηση είχε προτεινόμενες απαντήσεις) από ένα δείγμα 160 μαθητών του σχολείου. Η έρευνα έγινε στο πλαίσιο του μαθήματος των ερευνητικών εργασιών της Β΄ Λυκείου και πιο συγκεκριμένα της εργασίας με θέμα «Στα ίχνη της παράδοσης (λαογραφική έρευνα) - Επέκταση και εμπλουτισμός της υπάρχουσας μουσικής ψηφιακής βιβλιοθήκης.». Οι ερευνητές ήταν μαθητές της Β΄ Λυκείου από όλα τα τμήματα. Οι ίδιοι ήταν αυτοί που καταχώρισαν τα δεδομένα στη βάση δεδομένων. Η ανάλυση έγινε με τη χρήση του προγράμματος διαχείρισης φύλλων εργασίας Excel.
Η συλλογή των στοιχείων έγινε ως εξής: Οι ερευνητές χωρίς προειδοποίηση εισέρχονταν στις σχολικές αίθουσες των τάξεων του Γυμνασίου και του Λυκείου και, όποτε επιτρεπόταν από τον διδάσκοντα, μοίραζαν τα ερωτηματολόγια στους μαθητές. Επιπλέον, πρέπει να σημειωθεί ότι οι ερευνητές δεν έβλεπαν τις απαντήσεις που έδιναν οι ερωτώμενοι ώστε να διασφαλιστεί το απόρρητο των απαντήσεων.
Η έρευνα στηρίχθηκε σε δείγμα 160 ατόμων το οποίο αντιστοιχεί σε ποσοστό μεγαλύτερο του 55 τοις εκατό του μεγέθους του πληθυσμού (του συνόλου των μαθητών), ποσοστό πολύ ικανοποιητικό για την καλή προσέγγιση των ζητουμένων παραμέτρων.
Συνολικά, η ταυτότητα της έρευνας μπορεί να αποτυπωθεί στον ακόλουθο πίνακα.
Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
Η έρευνα αυτή η οποία διεξήχθη στο σχολείο μας αποτελεί δραστηριότητα του μαθήματος των ερευνητικών εργασιών του Λυκείου. Στόχος της είναι η αποτύπωση της σχέσης των μαθητών του σχολείου μας με την παραδοσιακή μουσική, της διάθεσης που υπάρχει απέναντι σε αυτή, αλλά και των γενικότερων τάσεων που επικρατούν (απόψεις κλπ.).
Ταυτότητα
Η συλλογή των πληροφοριών έγινε με τη χρήση ερωτηματολογίου ως επί το πλείστον κλειστών ερωτήσεων (κάθε ερώτηση είχε προτεινόμενες απαντήσεις) από ένα δείγμα 160 μαθητών του σχολείου. Η έρευνα έγινε στο πλαίσιο του μαθήματος των ερευνητικών εργασιών της Β΄ Λυκείου και πιο συγκεκριμένα της εργασίας με θέμα «Στα ίχνη της παράδοσης (λαογραφική έρευνα) - Επέκταση και εμπλουτισμός της υπάρχουσας μουσικής ψηφιακής βιβλιοθήκης.». Οι ερευνητές ήταν μαθητές της Β΄ Λυκείου από όλα τα τμήματα. Οι ίδιοι ήταν αυτοί που καταχώρισαν τα δεδομένα στη βάση δεδομένων. Η ανάλυση έγινε με τη χρήση του προγράμματος διαχείρισης φύλλων εργασίας Excel.
Η συλλογή των στοιχείων έγινε ως εξής: Οι ερευνητές χωρίς προειδοποίηση εισέρχονταν στις σχολικές αίθουσες των τάξεων του Γυμνασίου και του Λυκείου και, όποτε επιτρεπόταν από τον διδάσκοντα, μοίραζαν τα ερωτηματολόγια στους μαθητές. Επιπλέον, πρέπει να σημειωθεί ότι οι ερευνητές δεν έβλεπαν τις απαντήσεις που έδιναν οι ερωτώμενοι ώστε να διασφαλιστεί το απόρρητο των απαντήσεων.
Η έρευνα στηρίχθηκε σε δείγμα 160 ατόμων το οποίο αντιστοιχεί σε ποσοστό μεγαλύτερο του 55 τοις εκατό του μεγέθους του πληθυσμού (του συνόλου των μαθητών), ποσοστό πολύ ικανοποιητικό για την καλή προσέγγιση των ζητουμένων παραμέτρων.
Συνολικά, η ταυτότητα της έρευνας μπορεί να αποτυπωθεί στον ακόλουθο πίνακα.
Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
Το ερωτηματολόγιο
Παρακάτω μπορείτε να δείτε τις ερωτήσεις που κλήθηκαν οι ερωτώμενοι να απαντήσουν κάνοντας κλικ στον παρακάτω σύνδεσμο:
https://onedrive.live.com/redir?resid=6F8EE5381DB6E259!1188&authkey=!AGGJVxB7VwHfLsA&ithint=file%2cpdf
Δείγμα της έρευνας
Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται πιο αναλυτικά τα άτομα τα οποία ερωτήθηκαν για την έρευνα.
Παρακάτω μπορείτε να δείτε τις ερωτήσεις που κλήθηκαν οι ερωτώμενοι να απαντήσουν κάνοντας κλικ στον παρακάτω σύνδεσμο:
https://onedrive.live.com/redir?resid=6F8EE5381DB6E259!1188&authkey=!AGGJVxB7VwHfLsA&ithint=file%2cpdf
Δείγμα της έρευνας
Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται πιο αναλυτικά τα άτομα τα οποία ερωτήθηκαν για την έρευνα.
Ακούς δημοτικά τραγούδια;
Στο πρώτο ερώτημα οι περισσότεροι απάντησαν αρνητικά. Παρατηρούμε βέβαια και από το Γράφημα 1 ότι η διαφορά δεν είναι έντονη όταν το φύλο είναι κορίτσι. Βέβαια, στα αγόρια παρατηρείται μια εντονότερη τάση προς την αρνητική απάντηση. Συμπερασματικά, λοιπόν, μπορούμε να πούμε ότι οι τάσεις σχετικά με την ακρόαση (να σημειωθεί ότι δεν προστέθηκε καμία επιπλέον επεξήγηση στο ερώτημα αυτό) είναι μοιρασμένες με την αρνητική να υπερισχύει. |
Αν σε ρωτήσουν, μπορείς γρήγορα να αναφέρεις τρία δημοτικά τραγούδια;
Η επόμενη ερώτηση αποσκοπεί στον έλεγχο των γενικότερων γνώσεων των μαθητών σχετικά με την παραδοσιακή μουσική. Η ερώτηση ήταν αρκετά απλού περιεχομένου στην οποία το ποσοστό των θετικών απαντήσεων αναμενόταν υψηλό. Δυστυχώς όμως το ποσοστό των αρνητικών απαντήσεων, ενώ είναι αρκετά μικρότερο από το ποσοστό των θετικών απαντήσεων, είναι μεγάλο όπως φαίνεται και από το Γράφημα 2. Πάλι το φαινόμενο αυτό παρατηρείται έντονα στα αγόρια και όχι τόσο στα κορίτσια. |
Γνωρίζεις δημοτικά τραγούδια της περιοχής σου;
Η ερώτηση αυτή στόχο έχει να αποκαλύψει τις σχέσεις των ερωτηθέντων με τον ιδιαίτερό τους τόπο και πιο συγκεκριμένα με την μουσική του. Συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις είναι αναμενόμενο να είναι γνωστά αρκετά τοπικά τραγούδια καθώς οι περισσότεροι έχουν σίγουρα κάποια σχέση με το χωριό τους. Ενώ στα κορίτσια οι απαντήσεις είναι ακριβώς μοιρασμένες, στα αγόρια η συντριπτική πλειοψηφία απάντησε αρνητικά όπως φαίνεται και στο Γράφημα 3. |
Έχεις τραγουδήσει κάποιο δημοτικό τραγούδι;
Με την ερώτηση αυτή ελέγχουμε αν υπάρχει έντονη και πιο ζωντανή σχέση με την παραδοσιακή μουσική. Τα αποτελέσματα είναι αρκετά ικανοποιητικά. Στο σχολείο μας υπάρχει οργανωμένη χορωδία η οποία κατά καιρούς έχει αποδώσει παραδοσιακά τραγούδια. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η ύπαρξή της συμβάλλει στο αποτέλεσμα. Βέβαια και πάλι εντονότερη άρνηση παρατηρούμε στα αγόρια (Γράφημα 4). |
Αν ναι, από που τα έμαθες;
Η ερώτηση αυτή απαντήθηκε μόνο από όσους απάντησαν θετικά στην παραπάνω ερώτηση. Παρατηρούμε δύο κυρίαρχες τάσεις. Στα αγόρια επικρατεί το σχολείο γενικότερα, ενώ στα κορίτσια η κύρια πηγή εκμάθησης των τραγουδιών είναι οι σχολικές εορτές. Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι το ποσοστό των κοριτσιών στην σχολική χορωδία είναι αρκετά μεγαλύτερο σε σχέση με αυτό των αγοριών κάτι το οποίο δικαιολογεί πιθανώς την σχέση των σχολικών εορτών με την εκμάθηση τραγουδιών στα κορίτσια. Βέβαια, δεν πρέπει να αγνοήσουμε ότι και οι δύο τάσεις σχετίζονται με τον χώρο του σχολείου κάτι πολύ σημαντικό για το έργο του παρόντος σχολείου. Τέλος, πρέπει να επισημάνουμε την έντονη παρουσία των ηλικιωμένων καθώς πολλοί απάντησαν «παππούδες». (Γράφημα 5) |
Δημοτικά τραγούδια ακούς:
Γνωρίζοντας ότι το ποσοστό των παιδιών που ακούνε παραδοσιακή μουσική καθημερινά είναι ελάχιστο, θελήσαμε να διαπιστώσουμε που ακριβώς ακούνε περισσότερο τα τραγούδια αυτά. Από τις απαντήσεις, επιβεβαιώθηκε η εικασία μας καθώς το ποσοστό των παιδιών που ακούνε καθημερινά τέτοια μουσική είναι ελάχιστο και φάνηκε ότι οι περισσότεροι ακούνε αυτά τα τραγούδια σε γιορτές και πανηγύρια. Σημαντικό σε αυτή την ερώτηση είναι ότι απάντησαν και όσοι είχαν δηλώσει στην πρώτη ερώτηση ότι δεν ακούνε δημοτικά τραγούδια. Το σύνολο όσων απάντησαν «ποτέ» στην ερώτηση αυτή είναι πολύ μικρότερο σε σχέση με το σύνολο όσων απάντησαν «όχι» στην πρώτη ερώτηση του ερωτηματολογίου. Άρα, λοιπόν, ακόμη κι αν δεν ακούνε γενικώς παραδοσιακή μουσική, σίγουρα υπάρχει κάποια επαφή, έστω και ελάχιστη. (Γράφημα 6) |
Τι άποψη νομίζεις ότι έχουν οι συμμαθητές σου για τα δημοτικά τραγούδια;
Στο ερώτημα αυτό κλήθηκαν οι ερωτώμενοι να παρουσιάσουν εκείνοι την τάση που επικρατεί στο σχολείο μας. Ουσιαστικά κλήθηκαν να αναλύσουν την προηγούμενη ερώτηση χωρίς να γνωρίζουν τα αποτελέσματα της έρευνας! Οι περισσότεροι αντιλήφθηκαν την κυρίαρχη τάση στο σχολείο μας και απάντησαν ότι η παραδοσιακή μουσική είναι για τις εορτές και ότι είναι ξεπερασμένη. Αυτή η διαπίστωση είναι πολύ σημαντική. Στις ηλικίες που η έρευνα αναφέρεται, έντονο ρόλο στις προτιμήσεις έχει η άποψη των πολλών. Ίσως, λοιπόν, ένας από τους παράγοντες που συμβάλλουν στην απομάκρυνση των παιδιών από την παραδοσιακή μουσική είναι και η άποψη των υπολοίπων που δρα αποτρεπτικά. (Γράφημα 7) |
Έχεις χορέψει παραδοσιακούς χορούς;
Οι περισσότεροι στην ερώτηση αυτή απάντησαν θετικά. Η ένδειξη αυτή έρχεται να επιβεβαιώσει τις προσδοκίες μας καθώς οι παραδοσιακού χοροί προωθούνται συνεχώς στο σχολείο μας με πολλούς τρόπους. Παράδειγμα αποτελούν το μάθημα της Γυμναστικής και οι εθνικές μας εορτές, και πιο συγκεκριμένα αυτή της 25ης Μαρτίου, στις οποίες πάντοτε περιλαμβάνονται χοροί στο πρόγραμμα της εκδήλωσης. (Γράφημα 8) |
Είσαι μέλος, ανήκεις σε κάποιον πολιτιστικό σύλλογο;
Η ερώτηση αυτή με τον πιο έντονο τρόπου παρουσιάζει το ενδιαφέρον των παιδιών για ενεργό σχέση με την παραδοσιακή μουσική. Και στα δύο φύλα η συντριπτική πλειοψηφία απάντησε ότι δεν είναι μέλος κάποιου πολιτιστικού συλλόγου με τα ποσοστά άρνησης και στα δύο φύλα σχεδόν να ταυτίζονται. (Γράφημα 10) |